Έχουν δύναμη οι λέξεις;

Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και περισσότερο την τάση που κυριαρχεί στον 

χώρο της αυτοβελτίωσης και της προσωπικής ανάπτυξης

 να προσέχουμε τις λέξεις και τις φράσεις που χρησιμοποιούμε. 

Πόσο μας ωφελεί όμως; Μήπως πρόκειται για μία ακόμα «δεισιδαιμονία»; 

Η πραγματικότητα είναι πως οι λέξεις που χρησιμοποιούμε έχουν τη δύναμη να συν- διαμορφώσουν τον κόσμο μέσα στον οποίο ζούμε. Όλα όσα λέμε στον εαυτό μας (εσωτερικός μονόλογος ή διάλογος) μα και στους άλλους αφήνει ένα αποτύπωμα τόσο μεταφορικά όσο και κυριολεκτικά στις ζωές μας. 

Σύμφωνα με μία μελέτη του περιοδικού Personality & Social Psychology Review, ο τρόπος με τον οποίο αναφερόμαστε στον εαυτό μας και οι λέξεις τις οποίες χρησιμοποιούμε μπορούν να επηρεάσουν 

• τον τρόπο που βλέπουμε τον εαυτό μας
• την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση μας 
• μα και την συναισθηματική μας κατάσταση

Όλα τα παραπάνω σε προσωπικό επίπεδο. Τι γίνεται με τους σημαντικούς (ή έστω λιγότερο σημαντικούς) μας άλλους;

Στις συζητήσεις μας και στις συμβουλές που ίσως θα δώσουμε σε έναν δικό μας άνθρωπο κάνουμε μία αυτόματη επιλογή λέξεων, γνωρίζουμε τι ταιριάζει περισσότερο σε αυτή την κατάσταση ή τι έχουμε ακούσει σε αντίστοιχες περιπτώσεις ή ακόμα επηρεαζόμαστε από την συναισθηματική μας κατάσταση για το γεγονός και επιλέγουμε λέξεις έντονα φορτισμένες. 

Οι λέξεις από μόνες τους «φέρουν» ένα ουδέτερο «φορτίο», ωστόσο μιας και είναι δημιούργημα του ανθρώπου, το οποίο αναπτύσσεται ταυτόχρονα με την εποχή, με την κουλτούρα, με τα πιστεύω και τις αξίες μας, λαμβάνει από την χρήση που τους κάνουμε είτε ένα «θετικό» ή ένα «αρνητικό» φορτίο. Είμαι σίγουρη πως κάποιοι στο διάβασμα της λέξης «δεισιδαιμονία» πιθανότατα να αισθανθήκατε κάτι το αρνητικό. Αυτήν τη δύναμη που θα φέρουν οι λέξεις λοιπόν, την έχουμε επιλέξει και την επιλέγουμε καθημερινά. 

Σύμφωνα με κάποιες ακόμα έρευνες που διεξήχθησαν για τα περιοδικά Psychological Science και Journal of Language & Social Psychology αντίστοιχα, ανακαλύπτουμε και με στοιχεία πλέον, πως η χρήση αρνητικά «φορτισμένων» λέξεων μπορούν να επηρεάσουν τόσο την ψυχική μας διάθεση όσο και τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο. Η συνεχής χρήση ή έκθεση μας σε «αρνητικές» λέξεις και φράσεις μπορούν να αυξήσουν και να ενδυναμώσουν τις πιθανότητες για εμφάνιση άγχους, κατάθλιψης, στρες όπως αντίστοιχα και σε κοινωνικό επίπεδο να ενισχύσουν στερεότυπα, να δημιουργήσουν μεγαλύτερη ένταση στο περιβάλλον μας ή να προκαλέσουν σοβαρές ( ακόμα και επικίνδυνες) αντιδράσεις του πλήθους.

Από την άλλη, ο τρόπος που χρησιμοποιούμε τις λέξεις, η διάθεση με την οποία το κάνουμε, η επιλογή των κατάλληλων λέξεων την κατάλληλη στιγμή μπορούν να βελτιώσουν 

• την ποιότητα της καθημερινότητας μας
• την ποιότητα των αποφάσεων που λαμβάνουμε
• την ποιότητα της σχέσης μας με το σώμα μας, με τους σημαντικούς μας άλλους, με την οικογένεια μας

Σκέψου μία περίοδο της ζωής σου στην οποία τα πράγματα δεν πήγαιναν όπως τα ήθελες, μπορεί και να τη διανύεις τώρα. Σκέψου λίγο τι λες στον εαυτό σου ή και στους άλλους σχετικά με αυτή την κατάσταση καθημερινά. Με ποιο τόνο και ποια στάση σώματος μιλάς για αυτά; Το ύφος και η φυσιολογία σου έχουν πάρει τη θέση του «ηττημένου»; Μήπως οι ώμοι σου έχουν πέσει μπροστά και οι λέξεις σου έχουν σημασίες όπως «παραίτηση», «πόνος» , «μοίρα-ριζικό» και άλλες έντονα φορτισμένες έννοιες; 

Όλα τα παραπάνω μπορούν να ενισχύσουν την αίσθηση παραίτησης μα και την αδυναμία να βρεις λύσεις σε όλα όσα σε επηρεάζουν. Μεγάλη προσοχή όμως! Κάνοντας διαλογή και επιλογή λέξεων αφενός δεν κρύβουμε τα προβλήματα μας κάτω από το χαλάκι και αφετέρου δεν «δημιουργούμε» μία φανταστική πολύχρωμη φούσκα γύρω μας. 

Ο σκοπός της επιλογής των λέξεων ή των φράσεων που χρησιμοποιούμε είναι απλός. Όσο αφήνουμε τη ζωή μας στον αυτόματο πιλότο παραιτούμαστε από την ίδια μας την ελευθερία, με τον ίδιο τρόπο βλέπουμε και εδώ την επιλογή των κατάλληλων λέξεων. Επιλέγουμε συνειδητά τις λέξεις που έχουν το νόημα που θέλουμε να αποδώσουμε, πράγμα που σημαίνει πως -στην αρχή- έστω θα φιλτράρουμε έντονα τις φράσεις μας με ερωτήσεις όπως: 

 «Είναι πραγματικά αυτό που θέλω να πω; Που νιώθω; Που με εκφράζει; Η επανάληψη αυτής της λέξης ή της φράσης τι αντίκτυπο έχει στην μέρα μου, στην υγεία μου, στις σχέσεις μου με τους άλλους;»

Και αν αναρωτιέσαι αν πρόκειται για «σύγχρονο φαινόμενο» αυτή η συνειδητή επιλογή λέξεων θα σε ταξιδέψω για λίγο στην αρχαία Ελλάδα. Τόσο ο Πλάτωνας όσο και ο Δημόκριτος (και πολλοί ακόμα)  έχουν αναφερθεί στη δύναμη του Λόγου, στη δύναμη των λέξεων. Οι λέξεις αναφέρονται ως εργαλεία ικανά να επηρεάσουν την πραγματικότητα ή ακόμα ως γέφυρες που μεταφέρουν θετικά ή αρνητικά συναισθήματα από τον έναν άνθρωπο στον άλλον.  

Στόχος και επιλογή μίας συνειδητής ζωής είναι να κάνουμε διαλογή και επιλογή στα μικρά καθημερινά πράγματα ή πράξεις που κάνουμε , προκειμένου να φέρουμε την ποιότητα στη ζωή μας. Αυτές οι μικρές καθημερινές λεπτομέρειες είναι που κάνουν τη μεγάλη διαφορά στην πορεία της ζωής μας. 

Αν σου άρεσε αυτό το άρθρο ρίξε μία ματιά και σε αυτό : 

Έχει επίδραση ο λόγος μας πάνω στην ύλη; 

Γεωργία Σώρου 

Παρα..Φιλοσοφίες