Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Πιο πρόσφατο άρθρο

H Φιλοσοφία ως Αντίδοτο - Παγκόσμια Ημέρα Φιλοσοφίας

  «Η σκέψη μας είναι αυτή που πάσχει και όχι εμείς οι ίδιοι» Άραγε , πως μοιάζει ένας νους που «πάσχει» ;  Και τελικά τι σημαίνει «πάσχει» ;  Το πάσχω χρησιμοποιείται για να περιγράψει την κατάσταση κατά την οποία υποφέρουμε ή νοσούμε και για να περιγράψουμε μονολεκτικά τέτοιες καταστάσεις συνήθως χρησιμοποιούμε το ουσιαστικό αρρώστια . Η αρρώστια λοιπόν, με τη σειρά της, σχηματίζεται από το στερητικό α- και τον «ρώστο», δηλαδή την δύναμη. Επομένως αρρώστια θα πει , έλλειψη δύναμης η οποία μπορεί να εντοπιστεί είτε σωματικά είτε νοητικά (πνευματικά) .  Όταν πάσχει η σκέψη μας λοιπόν, πάσχει η ικανότητα μας να διατηρήσουμε την δύναμη και την δυνατότητα μας για κριτική σκέψη, την επίλυση προβλημάτων, την επίγνωση της κατάστασης και των επιλογών μας , την συναισθηματική μας ανθεκτικότητα ακόμα και για την κατανόηση και συμπόνια για τους ανθρώπους ή τον κόσμο έξω από εμάς.  Σήμερα θα το λέγαμε νοητικό μπλοκάρισμα , ένα θολό πέπλο που περικυκλώνει την ικανότητα μας ...

Πως η Συμπόνια & η Ενσυναίσθηση θα σώσουν τον κόσμο;

    



   Είναι πολλοί οι άνθρωποι που αναρωτιούνται ''τι στο καλό συμβαίνει στον κόσμο'' και δεν θα σου κρύψω πως, κάποιες φορές που τα γεγονότα με ''ξεπερνούν'', το αναρωτιέμαι και εγώ! 

   Έπειτα στον αντίποδα αναγνωρίζω αρετές που μπορούν , κυριολεκτικά, να αλλάξουν τον κόσμο και δύο από αυτές είναι η Συμπόνια και η Ενσυναίσθηση,  τα δύο αγαπημένα παιδιά της Αγάπης. Άλλωστε η Αγάπη παίρνει πολλές μορφές , ο πυρήνας όμως μένει πάντα ένας! 

    Πάμε να δούμε μαζί τι πραγματικά είναι συμπόνια και τι είναι ενσυναίσθηση, 

Όταν μιλάμε για συμπόνια, αναφερόμαστε στην ανάγκη να βοηθήσουμε εμπράκτως έναν άνθρωπο ή ένα ζώο σε μία κατάσταση στην οποία υποφέρει ή βρίσκεται σε ανάγκη. Η συμπόνια μάλιστα δεν έχει να κάνει σε καμία περίπτωση με τον οίκτο, μιας και δεν νιώθουμε λύπηση για τον άλλον, μα νιώθουμε την ανάγκη να τον βοηθήσουμε με όσους πόρους έχουμε διαθέσιμους τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. 

Όταν μιλάμε για ενσυναίσθηση, αναφερόμαστε στην ικανότητα του ανθρώπου να ''αισθάνεται'' τα συναισθήματα των άλλων μέσα από μία διαδικασία ταύτισης. Μπορούμε να φανταστούμε πως νιώθει, σκέφτεται, αισθάνεται. Πολλές φορές μέσω της ενσυναίσθησης γινόμαστε συμπονετικοί και προχωρούμε σε κάποια δράση για να απαλύνουμε τον πόνο του άλλου ή να διευκολύνουμε την κατάσταση του. 

   Τι γίνεται όμως με αυτά τα δύο όταν δεν γνωρίζεις τον άλλον; Μπορείς να αγαπάς κάποιον που δεν γνωρίζεις; Και όμως μπορείς. Σίγουρα έχει σφιχτεί το στομάχι σου στην εικόνα ενός αστέγου ή ενός παιδιού με κάποιο πρόβλημα υγείας. Σίγουρα έχεις συμπονέσει ή έχεις συναισθανθεί κάποιον που περνάει δύσκολα και ας μην τον γνωρίζεις προσωπικά. Πρόκειται για αρετές που είναι έμφυτες στον άνθρωπο, διαφορετικά η δημιουργία διαπροσωπικών σχέσεων θα ήταν αδύνατη. Τι συμβαίνει όμως με εκείνους που δεν μπορούν να δείξουν ενδιαφέρον για το συνάνθρωπο; Συνήθως κάπου στη διαδρομή αυτές οι αξίες χάνονται όσο δεν τρέφονται. Οι λόγοι που κάποιος μπορεί να ''χάσει'' ή καλύτερα να ''παύσει'' τη συμπόνια και την ενσυναίσθηση του είναι πολλοί. Μπορεί να συμβεί εξαιτίας μίας τραυματικής εμπειρίας, μιας συμπεριφοράς, ή ακόμη γιατί ο άνθρωπος αυτός δεν έλαβε αρκετή αγάπη. Από την άλλη όμως θα δεις και ανθρώπους που μεγάλωσαν σε εξαιρετικά τραυματικά περιβάλλοντα να βρίθουν από αγάπη και κατανόηση. 

   Επίσης υπάρχει περίπτωση να έρθει μία στιγμή στη ζωή ενός ανθρώπου όπου θα συνειδητοποιήσει πως χρειάζεται να ενισχύσει αυτές τις δύο αξίες. Πότε και πού μπορεί να συμβεί αυτό; Σε ένα εργασιακό περιβάλλον, όπου ένας εργοδότης δεν μπορεί να αφήσει το συναίσθημα από φόβο πως θα χάσει το κύρος του. Αντιλαμβάνεται όμως πως αυτό φέρνει συγκρούσεις με τους συνεργάτες του, πράγμα που δεν μπορεί να συνεχιστεί. Ή πολλές φορές ένας γονέας αντιλαμβάνεται πως δεν μπορεί να ''καταλάβει'' το παιδί του, η ενσυναίσθηση του έχει μειωθεί μιας και πλέον δεν θυμάται τον εαυτό του ως έφηβο για παράδειγμα, με αποτέλεσμα οι συγκρούσεις να γίνονται ολοένα και περισσότερες. Ακόμα και σε πολιτικό επίπεδο και περιβάλλον, οι αποφάσεις μπορούν να παρθούν μέσα από τη συνεργασία λογικής και συναισθήματος, μα μεγαλώσαμε σε μία κοινωνία στην οποία το συναίσθημα έγινε συνώνυμο της αδυναμίας ή της χειραγώγησης. 

    Βλέπεις πως η ζωή μας, η κοινωνία μας, ο κόσμος μας επηρεάζεται από την έλλειψη συμπόνιας και ενσυναίσθησης; Στην πραγματικότητα δε χάσαμε την ανθρωπιά μας, κοιμίσαμε αξίες που πηγάζουν από την αγάπη! Και είναι εντάξει να αναγνωρίσεις πως το έκανες και εσύ, γιατί σε συνεπήρε η καθημερινότητα ή ακόμα πιο σύνηθες γιατί χρειάστηκε να ''παγώσεις'' συναισθηματικά ώστε να επιβιώσεις από αντίξοες καταστάσεις. Υπάρχει όμως ένας ανεξήγητος νόμος που αφορά την αγάπη και μας αποδεικνύει πως όση περισσότερη αγάπη δίνεις τόση και ακόμα περισσότερη θα λάβεις. Και ίσως δεις πως πολλές φορές το κενό που νιώθουμε, έστω και αν όλα πάνε αρκετά καλά, είναι το κενό της αγάπης και της προσφοράς. Τόσο προς τον εαυτό μας όσο και ως προς τους άλλους.

   Σημαντική σημείωση κάπου εδώ!

Όταν έχουμε αδειάσει συναισθηματικά χρειάζεται να πάρουμε αγάπη και βοήθεια ώστε να ξαναγεμίσουμε. Αν προσπαθήσουμε να δώσουμε χωρίς να έχουμε τότε το αποτέλεσμα θα είναι αρνητικό για τον εαυτό μας. Επομένως δίνω όσο μπορώ αλλά όπως είδαμε στη διευκρίνηση της συμπόνιας, με όσους πόρους (και αντοχές) έχω διαθέσιμους εκείνη τη χρονική στιγμή. Καλά όλα αυτά , στην πράξη όμως τι μπορούμε να κάνουμε; 

Μικρά και απλά καθημερινά πράγματα, είναι η απάντηση!

Μπορώ  : 

  • Να ανοίξω την πόρτα σε κάποιον ώστε να περάσει
  • Να χρησιμοποιήσω περισσότερο τις φράσεις ''σε ευχαριστώ'', ''το εκτιμώ'' , ''παρακαλώ''
  • Να αγκαλιάσω χωρίς να χρειαστεί να πω κάτι
  • Να δώσω μία συμβουλή όταν νιώσω πως μπορώ να το κάνω
  • Να δώσω τη θέση μου σε κάποιον άλλο στο λεωφορείο
  • Να βοηθήσω έναν άστεγο ή κάποιον σε ανάγκη ακόμα και ανώνυμα
Και το σημαντικότερο; 
Μπορούμε να ξεκινήσουμε να σπάμε τον κύκλο, να σπάσουμε το στερεότυπο πως  το συναίσθημα ισοδυναμεί με την αδυναμία. Λανθασμένες πεποιθήσεις που μας κρατούν πίσω, όπως το ''αν κάποιος μου φερθεί καλά , τότε θέλει κάτι από εμένα'' ή και το αντίστροφο ''φέρομαι καλά σε όποιον μπορεί να μου το ανταποδώσει''. Στην πραγματικότητα η κοινωνία μας δεν πάσχει από πολλά, μονάχα από ένα και ονομάζεται ''δυσκολία στην ειλικρινή και χωρίς περιοριστικές πεποιθήσεις συναισθηματική έκφραση''. Τι λες, δοκιμάζουμε να το σπάσουμε; 


Η αγάπη και η συμπόνια είναι ανάγκες, δεν είναι πολυτέλειες και χωρίς αυτές , η ανθρωπότητα δεν μπορεί να επιβιώσει 
- ΔαλάιΛάμα-




© Γεωργία Σώρου
© Παρα..Φιλοσοφίες 

Σχόλια

Αγαπημένα σας άρθρα