Ο Βίκτωρ Φράνκλ γεννήθηκε στις 26 Μαρτίου του 1905 στην Βιέννη. Από μικρή ηλικία έδειξε ιδιαίτερη αγάπη για την Ψυχολογία και τον "Πατέρα" της Σίγκμουντ Φρόιντ. Ιδρυτής της Λογοθεραπείας και του τρίτου ρεύματος της Ψυχολογίας που κατευθύνθηκε γύρω από το νόημα της ζωής και την σημαντικότητα του. Βασική του θέση είναι πως το νόημα αποτελεί και την κινητήριο δύναμη των ανθρώπινων όντων.
Το σημαντικότερο όμως αυτής της αναδρομής, ενώ κάπου εδώ, θα δεχόμασταν ήδη πως αποτελεί μία ενδιαφέρουσα προσωπικότητα είναι άλλο. Ο Βίκτωρ Φράνκλ αποτελεί επιζών, αυτής της φρικιαστικής σελίδας της παγκόσμιας ιστορίας, του Άουσβιτς.
Ανάμεσα στις επαγγελματικές του επιτυχίες δεν περνάει απαρατήρητη η συμβολή του, και πως θα μπορούσε άλλωστε, στην μείωση των αυτοκτονιών εφήβων και γυναικών βοηθώντας πάνω από 3000 ανθρώπους. Την εποχή που η αναπηρία υπήρξε λόγος θανάτωσης , εκείνος βοήθησε ψυχικά νοσούντες να επιζήσουν.
Μπορεί το νόημα στην ζωή μας να μας βοηθήσει να επιζήσουμε; Αν βοήθησε τον Φρανκλ - έχοντας χάσει την έγκυο σύζυγο του, τους γονείς και τον αδερφό του μέσα στο στρατόπεδο συγκέντρωσης- να βγει ζωντανός τότε πόση δύναμη και ορμή μπορεί να δώσει στο σήμερα;
Πάμε να διαβάσουμε μαζί ένα μικρό απόσπασμα:
''... περπατούσαμε με δυσκολία στο σκοτάδι πάνω σε πέτρες και λακκούβες, σε έναν δρόμο που οδηγούσε στο στρατόπεδο. Οι φρουροί φωνάζανε και μας χτυπάγανε με τα κοντάκια των όπλων τους. Όσοι δεν μπορούσαν να περπατήσουν στηρίζονταν στους ώμους των διπλανών τους. Δεν αρθρώναμε λέξη. Ο παγωμένος αέρας δεν προσφέρονταν για κουβέντες. Προστατεύοντας το στόμα του πίσω από τον ανασηκωμένο γιακά του, ο διπλανός μου μου είπε ξαφνικά: αν οι γυναίκες μας μιας έβλεπαν τώρα! Ελπίζω αυτές τουλάχιστον να είναι καλύτερα και να μην περνάνε αυτά που περνάμε εμείς.. Αυτή η φράση με έκανε να σκεφτώ και τη δική μου σύζυγο. Και καθώς παραπατούσαμε για μίλια, γλιστρώντας στους παγετούς, υποστηρίζοντας ο ένας τον άλλο, σηκώνοντας ο ένας τον άλλο και προχωρώντας, δεν είπαμε τίποτα, αλλά και οι δυο ξέραμε: ο καθένας μας σκέφτονταν την γυναίκα του. Που και που κοίταζα τον ουρανό, όπου τα αστέρια σβήνανε και το χρώμα της ανατολής άρχιζε να φωτίζει πίσω από το σύννεφα. Αλλά το μυαλό μου ήταν κολλημένο στην εικόνα της γυναίκας μου, που την φανταζόμουνα με μια απόκοσμη ακρίβεια. Την άκουγα να μου μιλάει, την είδα να μου χαμογελάει με μια ειλικρινή και ενθαρρυντική όψη. Πραγματική ή οπτασία, η όψη της ήταν πιο φωτεινή από τον ήλιο που άρχισε να ανατέλλει.. Τότε μια σκέψη με καθήλωσε: για πρώτη φορά στη ζωή μου είδα την αλήθεια όπως αποδίδεται από τόσους ποιητές και διακηρύσσεται από τόσους διανοητές. Η αλήθεια ότι η αγάπη είναι ο μέγιστος σκοπός ενός ανθρώπου. Και τότε κατανόησα το μυστικό: η λύτρωση του ανθρώπου είναι μέσω της αγάπης και στην αγάπη. Κατάλαβα πως ένας άνθρωπος που δεν του έμεινε τίποτα στον κόσμο, μπορεί να είναι ευδαίμονας για μια στιγμή, σκεπτόμενος ένα αγαπημένο του πρόσωπο. Σε μια κατάσταση έσχατης απόγνωσης, όταν ένας άνθρωπος το μόνο που μπορεί να καταφέρει είνα να αντέξει τις δοκιμασίες του με έναν έντιμο τρόπο, μπορεί σε αυτή την κατάσταση να αυτοεκληρωθεί ως άνθρωπος, μέσω της σκέψης και της νοερής εικόνας ενός αγαπημένου προσώπου." (Man's Search for Meaning, Part One, "Experiences in a Concentration Camp", Viktor Frankl, Pocket Books, ISBN 978-0-671-02337-9 pp. 56-57)
Μπορεί να μην γνωρίζεις τι συμβαίνει έξω από εσένα, μα χρειάζεται από κάπου να πιαστείς για να μπορέσεις να συνεχίσεις. Πόσοι άνθρωποι χάνουν το νόημα μετά από ένα εξαιρετικά δύσκολο γεγονός στην ζωή τους; Πως συνεχίζεις την ζωή μετά τον θάνατο του αγαπημένου σου ανθρώπου, του παιδιού σου, ενός τροχαίου που σου στέρησε τα πάντα, μιας κακοποίησης , ενός έντονου χωρισμού; Μπορεί να υπάρξει νόημα μετά από όλα αυτά; Σύμφωνα με τον Φρανκλ , μπορεί. Αν μπόρεσε να το κάνει αυτό ένας επιζών του Άουσβιτς, μπορούμε έστω να του δώσουμε την ευκαιρία να μοιραστεί μαζί μας τα όσα βίωσε και όσα αυτά του έμαθαν. Ο πόνος, αυτό το τόσο προσωπικό βίωμα, μπορεί να μας οδηγήσει στην απόλυτη νέκρωση ψυχική και σωματική, μπορεί όμως να σταθεί και φάρος στην πορεία μας, σε όλα όσα είμαστε. Η ζωή δεν είναι πολύχρωμη πάντα, έχει και αρκετές μαύρες σελίδες. Ούτε όλα μπορούν να είναι όμορφα, όπως και ούτε μπορεί να είναι όλα άσχημα. Η ευτυχία και η επιτυχία επέρχονται όταν αφοσιώνεσαι σε έναν σκοπό, σε κάτι που θα δώσει νόημα στην ζωή σου και θα αποτελέσει τον λόγο που κάθε πρωί θα ανοίγεις τα μάτια σου, θα παίρνεις μία βαθιά ανάσα και , όσο δύσκολο και αν είναι, θα σηκώνεσαι από το κρεβάτι. Η έλλειψη νοήματος στην ζωή μας , μας φέρνει πιο κοντά στον θάνατο τόσο μεταφορικά όσο και κυριολεκτικά.
Παρακάτω θα δείτε ένα σπάνιο απόσπασμα που έχει το TED στο υλικό του:
Why we believe in others
Σίγουρα θα μπορούσα να γράψω ολόκληρα κεφάλαια για την σκέψη του, την ζωή του, το έργο του, τον τρόπο που εγώ τα αντιλαμβάνομαι μα αυτή την στιγμή το μόνο που ήθελα να καταφέρουμε είναι να μπούμε μαζί σε μία διαδικασία ανακάλυψης. Να εντοπίσουμε μαζί τον τρόπο που αυτός ο άνθρωπος κατάφερε να επιβιώσει και να κάνει αυτή την εμπειρία λόγο ύπαρξης.
Κάποια από τα βιβλία του
"Το νόημα της ζωής''
''Η αναζήτηση του ανθρώπου για το υπέρτατο νόημα''
''Ο Θεός του Ασυνείδητου"
''Αναζητώντας νόημα ζωής και ελευθερίας σ'ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης''
Κείμενο
© Γεωργία Σώρου
© Παρα..Φιλοσοφίες
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου