Σκότωμα: Όταν η αντίληψη.. «κρύβει» τις επιλογές μας!

photo from Anastasia Belousova 

Πως θα βρω κάτι αν δεν ξέρω τι ακριβώς ψάχνω;

Και αν ξέρω τι ψάχνω, γιατί τυγχάνει να μην το βρίσκω;

Κάποια χρόνια πριν έπεσα πάνω στον όρο «σκότωμα» τον οποίο μπορούμε να βρούμε στην αγγλική ορολογία ως «scotoma» ή «blind spots» και όπως το λέει η δεύτερη ορολογία του πρόκειται για «τυφλά σημεία» τα οποία ο εγκέφαλος μας δεν.. βλέπει / αναγνωρίζει!

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή..

Η λέξη «σκότωμα» προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα «σκοτάω-ω» και «σκοτόω»  όπου σημαίνει : σκοτεινιάζω, συσκοτίζω, τυφλώνω-ομαι και ζαλίζομαι . 

Σήμερα χρησιμοποιείται, κυρίως, σαν όρος της ιατρικής (πάθηση οφθαλμού) μα σε αυτό το άρθρο θα το χρησιμοποιήσουμε  με την - ίσως - μεταφορική του έκφραση στο χώρο της αυτογνωσίας . 

Το σκότωμα εδώ,  εκφράζει τη μειωμένη ικανότητα αντίληψης ( ή απώλεια της όρασης) στο οπτικό μας πεδίο και όταν λέμε οπτικό πεδίο δεν μιλάμε μόνο για τα όσα βλέπουμε με τα μάτια μας μα και για τα όσα αντιλαμβανόμαστε μέσω των ευρύτερων αισθήσεων μας. 

Θυμήσου τη στιγμή εκείνη που έψαχνες για την αγαπημένη σου μπλούζα και ενώ λογομαχούσες με την μητέρα, τον πατέρα, τα αδέρφια σου για το που βρίσκεται σου φώναξαν με τη γνωστή φράση 

«έτσι και έρθω μέσα και το βρω δεν ξέρω και εγώ τι θα γίνει!». 

Το απίστευτο σε όλη αυτήν την ιστορία; Ερχόντουσαν και το έβρισκαν.

 Ήταν μπροστά στα μάτια σου μα εσύ ούτε καν το έβλεπες! 

Εκείνη τη στιγμή ο εγκέφαλος έπαιζε μαζί σου ένα υπέροχο παιχνίδι, το κρυφτό. 

Η μπλούζα, τα ακουστικά σου, το κινητό σου βρισκόντουσαν σε ένα τυφλό σημείο στο οποίο εσύ , εκείνη τη χρονική στιγμή, δεν είχες πρόσβαση.  

Σε πόσα άλλα σημεία όμως δεν έχεις πρόσβαση; Πως γίνεται κάτι να είναι «μπροστά στα μάτια σου» και εσύ να μην το βλέπεις; 

Σκέψου πως βρίσκεσαι μπροστά από μία απόφαση ή επιλογή που για την συγκεκριμένη χρονική στιγμή είναι μεγάλης σημασίας για εσένα, ίσως και για το μέλλον σου. Πιστεύεις πως έχεις δύο ή τρεις επιλογές με τα στοιχεία που μέχρι τώρα έχεις συλλέξει ή και .. καμία επιλογή. 

Κάτι μέσα σου όμως αρνείται να πάρει μία απόφαση και νιώθεις μπερδεμένος-η ή «μπλοκαρισμένος-η» . Αυτό το μπλοκάρισμα, αυτή η ακινητοποίηση ή διακοπή της ροής των σκέψεων σου πιθανότατα οφείλεται στο.. «σκότωμα». 

Σε κάθε ιστορία ή γεγονός υπάρχουν «τυφλά σημεία» στα οποία δεν έχουμε , εξ αρχής τουλάχιστον, πρόσβαση. Αυτά τα σημεία καλούμαστε να διαφωτίσουμε προκειμένου να αφήσουμε και πάλι τις σκέψεις μας στην ροή τους ώστε να πάρουμε την καταλληλότερη απόφαση ή να κάνουμε την καλύτερη επιλογή για  τη δεδομένη χρονική στιγμή.  

Που εντοπίζουμε  το «σκότωμα» στην καθημερινότητα μας και στο ταξίδι της αυτογνωσίας ;

• Οι άνθρωποι γύρω μας μπορεί να τονίζουν θετικά στοιχεία της προσωπικότητας ή του χαρακτήρας μας , τα οποία όμως εμείς δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε ή να εντοπίσουμε εύκολα 
• Ο εργοδότης, ο συνάδελφος , ένας φίλος μπορεί να βλέπει πάνω μας κάποιες ποιότητες ή αξίες που μας βοηθούν στην ανέλιξη μας μα εμείς δεν έχουμε ιδέα για τι πράγμα μιλούν
• Ξεκίνησες μία νέα διατροφική συνήθεια ή γυμναστική, μπορεί να ξεκίνησες διαλογισμό ή ζωγραφική. Στέκεσαι όμως στον καναπέ σου και αναρωτιέσαι γιατί δεν βλέπεις πρόοδο , γιατί ενώ προσπαθείς τόσο πολύ βρίσκεσαι στο σημείο μηδέν; Αδυνατείς να δεις την πρόοδο γιατί στο μυαλό σου είσαι ακόμα στο σημείο μηδέν και ας έχεις φτάσει στο δύο ή στο πέντε
• Κάνεις συχνά αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό σου, τις σχέσεις σου, τα ταλέντα σου, αμφισβητείς τα όσα έχεις καταφέρει και δημιουργείς αρνητικούς μονολόγους 
• Έχεις μία τάση προς μία τέχνη ή κάτι που μόνο εσύ μπορείς να κάνεις τόσο καλά και συνεχίζεις να βάζεις φρένο στις δραστηριότητες σου και να αφήνεις ανεξερεύνητα τα όσα θα μπορούσες να έχεις καταφέρει 

Σου θυμίζουν κάτι όλα αυτά; 

Αν δυσκολεύεσαι να τα εντοπίσεις στον εαυτό σου, θύμισε μου.. 

Πότε ήταν η τελευταία φορά που αναρωτήθηκες , 

«Μα τόσο βλάκας είναι ο-η φίλος-η μου και δεν βλέπει πως αυτός ο άνθρωπος δεν του-της αξίζει;»

 ή 

«Μα καλά δεν βλέπουν πως υπάρχουν και άλλες επιλογές; Γιατί να φτάσεις ως εκεί;» 

Ίσως το τοπίο άρχισε να γίνεται πιο καθαρό! 

Βλέπεις , όπως συμβαίνει με τα τυφλά σημεία του οπτικού μας πεδίου ( η «χαμένη» μπλούζα, το αλάτι που ήταν μπροστά στα μάτια σου και «εξαφανίστηκε» , το κινητό που κράταγες μέχρι πριν λίγο και «χάθηκε») έτσι και με τα τυφλά σημεία της αντίληψης μας χρειάζεται η συμβολή κάποιου άλλου , κάποιου τρίτου,  ενός παρατηρητή. Αυτός ο παρατηρητής δεν χρειάζεται να είναι απαραίτητα κάποιος έξω από εμάς, μα και εμείς οι ίδιοι - πρωτίστως εμείς οι ίδιοι. 

Στο ταξίδι της αυτογνωσίας μαθαίνουμε να παίρνουμε απόσταση από τα γεγονότα (όσο είναι δυνατό) και να βλέπουμε ολόκληρη την εικόνα και όχι μόνο την εικόνα που μας δίνει η θέση του πρωτοπρόσωπου αφηγητή! 

Για να μειώσουμε το «σκότωμα» στην καθημερινή μας ζωή θα χρειαστούν κάποιες ενέργειες προκειμένου να εντοπίζουμε μία πληθώρα επιλογών, ταλέντων, εναλλακτικών. Θα χρειαστεί μια ανανέωση στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα, ένα «στρίψιμο του νομίσματος» και από την άλλη πλευρά. Με αυτό τον τρόπο φτάνουμε στην θέαση των πραγμάτων που είχαμε παραβλέψει όσο ο εγκέφαλος μας ήταν στο τιμόνι και εμείς στον .. αυτόματο πιλότο. 

Η κατανόηση του «σκοτώματος» μπορεί να γίνει μία εξαιρετική αφετηρία για συζήτηση και ανακάλυψη τυχόν φραγμών, μπλοκαρισμάτων  ή διαστρεβλωμένων αντιλήψεων για τον εαυτό μας και τον κόσμο. 

Πόσα τυφλά σημεία διατηρούμε και ανατροφοδοτούμε καθημερινά; 

Περιορίζοντας τις δυνατότητες μας, τα ταλέντα μας, τα νέα αποτελέσματα και στο τέλος.. περιορίζοντας τη ζωή μας;

Την επόμενη φορά λοιπόν που ο εγκέφαλος μας, οι σκέψεις μας , μας κρύψουν τις επιλογές μας θα κάνουμε μία ευγενική υπενθύμιση στον εαυτό μας πως υπάρχουν και τυφλά σημεία που πιθανώς δεν βλέπουμε.. τη δεδομένη χρονική στιγμή!